ေတာင္းပန္ျခင္း၊ ခြင့္လႊတ္ျခင္း အႏုပညာ
ၿငိမ္းခ်မ္းေအး (ဧရာဝတီ) ၀၉ ၊ ၾသဂုတ္ ၊ ၂၀၁၃
" ေတာင္းပန္ျခင္း လိုပဲ ခြင့္လႊတ္ျခင္း ဟာလည္း ဗမာ့ ဓေလ့ မွာ အရိုးစြဲ ေနတဲ့ ဒြန္တြဲ ျဖစ္စဥ္ တခု ျဖစ္တယ္။"
ဓာတ္ပံု - ဧရာဝတီ
ေတာင္းပန္ျခင္း နဲ႔ ဆပ္စပ္တဲ့ “ဝမ္းနည္းပါတယ္” ဆိုတဲ့ စကားကို လူေတြ ေန႔စဥ္ အသံုးအျဖစ္ အျမဲ သံုးေလ့ရွိတယ္။ ေခတ္ အသံုး “ဝမ္းနည္းပါတယ္” ဟာ အဂၤလိပ္စကား “(I’m) Sorry” ကို ယူ ျမန္မာ လို ဖလွယ္ ေျပာၾကရင္းနဲ႔ တြင္ခဲ့တယ္လို႔ ထင္တယ္။ ခုအခ်ိန္မွာေတာ့ လူအမ်ားဟာ ျမန္မာလို “ဝမ္းနည္းပါတယ္” ဆိုတာထက္ေတာင္ “Sorry” ဆိုတဲ့ စကားလံုးကို နိစၥဓူဝ သံုးစြဲေနၾကပါၿပီ။ ေန႔စဥ္ လိုလို သံုးစြဲေနၾကရင္းနဲ႔ ခပ္ေပါေပါ သေဘာ ျဖစ္ေနေပမယ့္ တကယ္ေတာ့ ဗမာ့ ဓေလ့ မွာ ေတာင္းပန္ျခင္း သေဘာကို အင္မတန္ အေလးအနက္ ျပဳေလ့ရွိၾကတယ္။
ဗမာ့ ထံုးတမ္း မွာ ေတာင္းပန္ျခင္း ျဖစ္စဥ္ ဟာ လူမႈ အစု၊ အလႊာ အသီးသီး ရဲ႕ အေၾကာင္း ကိစၥ တိုင္းမွာ ပါဝင္တယ္။ ျမတ္စြာဘုရား နဲ႔ သံဃာ အေပၚ ဝန္ခ် ေတာင္းပန္ ရွိခိုး ဦးတင္ျခင္းက စလို႔ မိဘ၊ ဆရာ၊ ညီအစ္ကို၊ ေမာင္ႏွမ၊ အိမ္ေထာင္ဖက္၊ အေဆြ ခင္ပြန္း၊ လူႀကီး၊ လူငယ္ ပံုစံမ်ိဳးစံုမွာ ျပဳလုပ္ေလ့ ရွိၾကတယ္။ ဗမာ ေတြ ဟာ မိရိုးဖလာ အင္မတန္ ဘာသာေရး ကိုင္းရိႈင္းၾကသူေတြ ျဖစ္လို႔ “ကံႀကီးထိုက္မယ္” ဆိုတဲ့ စကား ကို အေလးအနက္ထား ၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဘုရား၊ ရဟန္းသံဃာ၊ မိဘ၊ ဆရာ နဲ႔ ေက်းဇူးရွိသူေတြ အေပၚ ကာယကံ၊ ၀စီကံ၊ မေနာကံ ျပစ္မွားက်ဴးလြန္မိမွာ စိုးတဲ့ အတြက္ ေန႔စဥ္ ဘုရား ဝတ္ျပဳ ရာမွာ ထည့္သြင့္ ရွိခိုး ေတာင္းပန္ေလ့ရွိၾကတယ္။
ဒါ့အျပင္ ရိုးရာ ဓေလ့ အရ ဆိုင္ရာ ပိုင္ရာ နတ္ေဒဝါမ်ား ကိုလည္း အခါအားေလ်ာ္စြာ (သို႔မဟုတ္) အေၾကာင္း လိုအပ္လာသလို ေတာင္းပန္သမႈ ျပဳေလ့လည္း ရွိၾကတယ္။ နတ္ပြဲဆိုတာဟာ တနည္းအားျဖင့္ ေတာင္းပန္ပြဲ တမ်ိဳးပဲ ျဖစ္တယ္။ ရပ္ထဲ ရြာထဲမွာလည္း လူႀကီး၊ လူငယ္ အေၾကာင္းျခင္းရာမ်ား ၾကရင္ ေနာက္ဆံုး အုန္းပြဲ၊ ငွက္ေပ်ာ္ပြဲ နဲ႔ ေတာင္းပန္မႈ၊ ေက်ေအးမႈေတြနဲ႔ အဆံုးသတ္ေလ့ ရွိၾကတယ္။ ေနာက္ဆံုး လူငယ္ခ်င္း ဘာသာဘာဝ ခိုးရာလိုက္ၿပီးေနာက္ မိန္းကေလး ကို မိဘအိမ္ျပန္အပ္ႏွင္းရာမွာ လည္း ကန္ေတာ့ပြဲ နဲ႔ အျပစ္လႊတ္ဖို႔ ေတာင္းပန္ၿပီးမွ ျပန္အပ္ေလ့ရွိၾကတယ္။
ဗမာမ်ားဟာ ကိုးကြယ္ရာ ဘာသာ အယူဝါဒ သြန္သင္မႈအရ ဉာဏ္ပညာ အလင္း ပြင့္မႈ ရဲ႕ ေလာကီ၊ ေလာကုတၱရာ ႏွစ္ခုစလံုး အေပၚ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈ ကို ေကာင္းေကာင္းနားလည္တယ္။ တြဲလ်က္ ပညာဉာဏ္ နဲ႔ ဆက္စပ္တဲ့ စာအုပ္၊ စာေပ အေပၚ မွာလည္း အင္မတန္ ရိုေသတတ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေရွးဗမာႀကီးမ်ား ရဲ႕ “စာတစ္လံုး ဘုရားတစ္ဆူ” ဆိုရိုး စကားနဲ႔ အညီ ဗမာေတြဟာ စာအုပ္၊ စာေပ အေပၚမွာလည္း မဖြယ္မရာ ျပဳမိသလို ျဖစ္ရင္၊ ဥပမာ – ေျမႀကီးေပၚ လြတ္က်ျခင္း၊ ေျခေထာက္ နဲ႔ မေတာ္တဆ ထိမိျခင္း၊ စာအုပ္အေပၚ ေက်ာ္လႊားသြားမိျခင္း လို ျဖစ္ရပ္ေတြမွာ အျမန္ စိတ္ေရာ၊ ကိုယ္ပါ ေတာင္းပန္ေလ့လည္း ရွိၾကတယ္။
ခု အထက္မွာ ဆိုခဲ့သမွ်ဟာ က်ေနာ့္ ရဲ႕ ငယ္ဘဝ တေလွ်ာက္ ရိုးရာ ဓေလ့၊ ထံုးတမ္း အရ အရိုးစြဲ ကိုယ္တိုင္ က်င့္ၾကံမိတဲ့ အျပဳအမူ၊ အမူအက်င့္ တစိတ္တပိုင္း ျဖစ္သလို၊ ပတ္ဝန္းက်င္ မွာလည္း ရင္းႏွီး၊ ကၽြမ္းဝင္ ျမင္ေတြ႕ခဲ့ရတဲ့ ျဖစ္စဥ္ သေဘာေတြ ျဖစ္တယ္။ ဒါေတာင္ က်ေနာ္ ဟာ မဆလ ေနာက္ဆံုး ဆယ္စု ႏွစ္ နဲ႔ နဝတ၊ နအဖ ေခတ္ မွာ ႀကီးျပင္း ပညာသင္ ခဲ့ရတဲ့ မ်ိဳးဆက္ ျဖစ္တယ္။ မိဘမ်ားက အျမဲ ေျပာတယ္။ မင္းတ႔ို ဟာ ပညာေရး စနစ္ဆိုးေၾကာင့္ ျပည္သူ႔နီတိ လည္း မသင္ရ၊ က်ဴရွင္ နဲ႔ ၂၄ နာရီ နပမ္းလံုး ေနရေတာ့ ဘာသာတရား အဆံုးအမက လည္း အျပည့္အဝ မခံယူႏိုင္၊ ဒါေၾကာင့္ “အင္မတန္ ရိုင္းၾကတယ္” လို႔ ဆိုေလ့ရွိခဲ့တယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီလို ေနာက္ခံ အေနအထားမ်ိဳး မွာေတာင္ ဆိုခဲ့တဲ့ ေတာင္းပန္ျခင္း ဓေလ့၊ ယဥ္ေက်းမႈ သေဘာဟာ ရိုးရာဓေလ့ေၾကာင့္ အရိုးစြဲေစခဲ့တယ္။
မိဘ က အင္မတန္ ပြင့္လင္းရင္းႏွီးတဲ့ ဆက္ဆံေရးလမ္းေၾကာင္း ဖြင့္ေပးခဲ့တာေၾကာင့္ ထံုးတမ္း သေဘာ ေတာင္းပန္သမႈ ျပဳျခင္းကို အိမ္မွာ အေလးအနက္ထား မလုပ္ဖူးခဲ့ေပမယ့္ ငယ္စဥ္ ဘဝ ေက်ာင္းမွာ စာသင္ႏွစ္ တႏွစ္ ကုန္ရင္ ျပဳလုပ္ေလ့ရွိတဲ့ ဆရာကန္ေတာ့ပြဲ တနည္းအားျဖင့္ တႏွစ္ပတ္လံုး ကံသံုးပါး ျပစ္မွားက်ဴးလြန္ မိသမွ်ကို ဝန္ခ်ေတာင္းပန္တဲ့ ပြဲ ကို အေလးအနက္ထား လုပ္ေဆာင္ခဲ့ဖူးတာ မွတ္မိတယ္။
ေတာင္းပန္ျခင္း လိုပဲ ခြင့္လႊတ္ျခင္း ဟာလည္း ဗမာ့ ဓေလ့ မွာ အရိုးစြဲ ေနတဲ့ ဒြန္တြဲ ျဖစ္စဥ္ တခု ျဖစ္တယ္။ ဗမာ မ်ားဟာ ဘာသာတရား အဆံုးအမ ေက်းဇူးေၾကာင့္ ခႏၱီစ တရား ႀကီး ၾကတယ္။ ဗမာေတြရဲ႕ ခြင့္လႊတ္သည္းခံ ႏိုင္မႈ စြမ္းရည္ ဟာ ေရွးပေဝသဏီ အစဥ္အဆက္ ကတည္းက ကမၻာ မွာ ေက်ာ္ၾကားခဲ့တယ္။ ထို႔အတူ ခ်စ္ျခင္း ေမတၱာတရားႀကီး၊ အမုန္းနည္း၊ အလိုေလာဘ နည္း၊ ေရာင့္ရဲတင္းတိမ္၊ ေအးေဆး ေနလိုစိတ္မ်ားတဲ့ အတြက္ ေယဘုယ် သေဘာအားျဖင့္ ေမ့လြယ္၊ ေပ်ာက္လြယ္ ခြင့္လႊတ္လြယ္တယ္။ ဒီလို စိတ္ရင္းမွာ ေတာင္းပန္ျခင္း ျဖစ္စဥ္ နဲ႔ပါ တြဲလာ ခဲ့ရင္ ရာႏႈန္းျပည့္ အလံုးစံု ခြင့္လႊတ္ေက်ေအး တတ္မႈဟာ ဗမာေတြအတြက္ ဓေလ့ တခုလို စြဲေနတယ္။
ငယ္စဥ္ ဘဝ သံုးေလးငါးတန္း အရြယ္မွာ ဆိုခဲ့တဲ့ ဗမာ့ ဓေလ့ မွာ အရိုးစြဲေနတဲ့ ေတာင္းပန္ျခင္း နဲ႔ ခြင့္လႊတ္ျခင္း သေဘာရဲ႕ ျပည့္ဝမႈ၊ ရင့္က်က္မႈ၊ လွပမႈ အႏုပညာ သေဘာ အႏွစ္ကို လက္ေတြ႕ လူမႈ ပတ္ဝန္းက်င္မွာ တင္မကဘဲ စာေတြ႕အေနနဲ႔ ပါ ရင္ဘတ္နဲ႔ အျပည့္ လိႈက္လိႈက္လွဲလွဲ ခံစား နားလည္တတ္ဖို႔လည္း ျဖစ္ခဲ့ဖူးတယ္။
ျဖစ္စဥ္ တခုက ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း အိုးေဝဦးညိဳျမကို ႏိုင္ငံျခား ပညာေတာ္သင္ ကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ေဝဖန္မႈ ျပဳ မိၿပီးေနာက္ ေနာက္ မွားေၾကာင္း တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းမွာ စာကပ္ေတာင္းပန္တာကို စာမွာ ဖတ္ရေတာ့ ငါ့တို႔ အမ်ိဳးသားေခါင္းေဆာင္ႀကီး၊ ေရွးဗမာႀကီးေတြရဲ႕ ျပည့္ဝမႈ သေဘာကို ကေလး အရြယ္နဲ႔ နားလည္တတ္ခဲ့တယ္။ အိုးေဝဦးညိဳျမ ဘက္ကလည္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း က်ဆံုးခ်ိန္အထိ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္၊ ေက်ာင္းေနဖက္၊ မိတ္ေဆြ အရင္းလို အာဃာတ မရွိ ျပန္လည္ ဆက္ဆံခဲ့သလို ဆံုးၿပီးခ်ိန္မွာလည္း အျမဲ လြမ္းတသသ ေျပာဆို၊ ေရးသားခဲ့တာေတြကို ဖတ္သိရေတာ့ ေတာင္းပန္ျခင္း၊ ခြင့္လႊတ္ျခင္းရဲ႕ ေကာင္းမြန္မႈ သေဘာကို ဆင္ျခင္ႏိုင္ခဲ့တယ္။ ေနာက္ သမိုင္းျဖစ္ရပ္တခုကေတာ့ ရင္ကို ပိုလို႔ေတာင္ ထိေစခဲ့တယ္။ ဒီျဖစ္စဥ္မွာလည္း အိုးေဝဦးညိဳျမ က အဓိက ဇာတ္ေကာင္ အေနနဲ႔ ထပ္ပါ ပါတယ္။
၁၉၃၆ ဒုတိယ ေက်ာင္းသားသပိတ္ကို စ ျဖစ္ေစခဲ့တဲ့ သခင္ေအာင္ဆန္း အယ္ဒီတာ လုပ္တဲ့ တကၠသိုလ္ သမဂၢ မဂၢဇင္း မွာ “ယမမင္း” ကေလာင္ အမည္ခံ အိုးေဝဦးညိဳျမ ေရး နာမည္ေက်ာ္ “ငရဲေခြးႀကီးလြတ္ေနသည္” “The Hell-hound at Large” အဂၤလိပ္ေဆာင္းပါး နဲ႔ ဆက္စပ္ပါတယ္။ ေဆာင္းပါးဟာ အဲဒီေခတ္ တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းအုပ္ႀကီး အဂၤလိပ္လူမ်ိဳး “မစၥတာ စေလာ့” ထက္ လက္ေအာက္က ဗမာလူမ်ိဳး အရာရွိ ဆရာႀကီးဦးတင္ ကို အဓိကထား တိုက္ခိုက္ထားတာပါ။ ဒါေပမယ့္ ဒီလို တိုက္ခိုက္ခဲ့မႈဟာ ေခတ္အရ လိုအပ္လို႔၊ ကိုလိုနီ ကၽြန္ပညာေရး သရုပ္ နဲ႔ နယ္ခ်ဲ႕စနစ္ သေဘာကို ဆန္႔က်င္လို မႈ ျပသတဲ့ အေနနဲ႔သာ အိုးေဝဦးညိဳျမ က ေရးခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္းကို ထင္ရွားေစတာက လြတ္လပ္ေရး ရၿပီး ေနာက္ပိုင္းမွာ အိုးေဝဦးညိဳျမ ဟာ သူ႕ရဲ႕ နာမည္ေက်ာ္ အဆိုပါ အဂၤလိပ္ ေဆာင္းပါးကို ျပန္လည္ ပံုႏွိပ္ခြင့္ မေပးခဲ့ပါဘူး။
ဒါ့အျပင္ သူတိုက္ခိုက္ခဲ့တဲ့ ဆရာႀကီးဦးတင္ကို ငွက္ေပ်ာပြဲ၊ အုန္းပြဲ နဲ႔ က်က်နန ရွိခိုး ကန္ေတာ့၊ ဝန္ခ်ေတာင္းပန္မႈ ျပဳခဲ့တယ္။ ေတာင္းပန္ရံုမွ်နဲ႔ မေက်နပ္ႏိုင္ေသးဘဲ သူ လက္စံုမိုး ရွိခိုး ေနပံုကို ဓာတ္ပံု မွတ္တမ္းျပဳၿပီး ဆရာႀကီးဦးတင္ကို သိမ္းေစတယ္။ ေနာင္ သမိုင္းမွာ ဆရာႀကီးဦးတင္ကို “ငရဲေခြး” ေဆာင္းပါး အခ်ိန္က ကိစၥေတြ အတြက္ တေယာက္ေယာက္ကမ်ား ေစာ္ကား ေျပာဆိုလာခဲ့ရင္ အဲဒီတုန္းက ေဆာင္းပါးေရး တိုက္ခိုက္ခဲ့ဖူးတဲ့ အိုးေဝဦးညိဳျမ ကိုယ္တိုင္က အခုလို ရွိခိုး ကန္ေတာ့ ၿပီး ဝန္ခ် ေတာင္းပန္ခဲ့ေၾကာင္း ျပန္လည္ သက္သက္ျပဳ ရွင္းဖို႔ ေပးအပ္ခဲ့တယ္။ ဆရာႀကီး ဦးတင္ကလည္း ေတာင္းပန္မႈကို လက္ခံၿပီး ေက်ေက်နပ္နပ္ ခြင့္လႊတ္ခဲ့တယ္။ ေတာင္းပန္ပြဲမွာ ဆရာ၊ တပည့္ ႏွစ္ေယာက္ မ်က္ရည္မဆည္ႏိုင္ ျဖစ္ရတယ္လို႔ ဆိုတယ္။ က်ေနာ့္မွာလည္း ငယ္စဥ္က အဲဒီ အေၾကာင္း ေရးထားတဲ့ စာဖတ္ၿပီး မ်က္ရည္ ဝဲခဲ့ရဖူးပါတယ္။ ပီတိ မ်က္ရည္ ဝဲ ျခင္းပါ။ ငါတ႔ို ေရွးလူႀကီးေတြ ရင္ဘတ္ ေတြ က်ယ္လွ ပါ့ကလား၊ ႏွလံုးသားေတြ ႀကီးလွပါ့ကလား၊ လူႀကီး လူေကာင္း ဆိုတာ ဒါမ်ိဳးပါ့လား ဆိုၿပီး နားလည္ခဲ့ရ၊ သူတို႔ကို အားက် အတုယူ မိခဲ့ရတယ္။ ေတာင္းပန္ျခင္း၊ ခြင့္လႊတ္ျခင္း သေဘာကိုလည္း ပိုမို နက္နက္ရိႈင္းရိႈင္း နားလည္ခဲ့ရတယ္။
ဒီ ျဖစ္ရပ္ႏွစ္ခု အျပင္ ဗမာ့ သမိုင္းမွာ ေရွးဗမာ လူႀကီးေတြရဲ႕ ေမတၱာတရား၊ ခႏၱီစ တရား နဲ႔ စိတ္သေဘာထားႀကီးျမတ္ျခင္း မ်ား ကို ပံုေဖာ္ႏိုင္တဲ့ ျဖစ္စဥ္ေတြလည္း အမ်ားအျပား ငယ္ဘဝမွာ စာေတြ႕ ဖတ္သိခဲ့ရပါေသးတယ္။
ကိုလိုနီ ကၽြန္ဘဝ ပထမေက်ာင္းသားသပိတ္ က စလို႔ သပိတ္ေမွာက္တုိင္းမွာ ေက်ာင္းသား ေက်ာင္းသူ မ်ားဟာ မိမိ ယံုၾကည္ရာ အတြက္ မဆုတ္မနစ္ ျပဳမူ ခဲ့ေပမယ့္ လာတားသမွ် အဂၤလိပ္လူမ်ိဳး ဆရာ မ်ားကိုေတာ့ ရွိခိုး ကန္ေတာ့၊ ျပစ္မွား မိတာေတြ အတြက္ ခြင့္လႊတ္ဖို႔ ေတာင္းပန္သမႈ ျပဳခဲ့ၾကတာခ်ည္းပါပဲ။
ဆိုခဲ့တဲ့ ေက်ာင္းအုပ္ႀကီး “မစၥတာ စေလာ့” ကို ဆို လြတ္လပ္ၿပီးေခတ္ အစိုးရတဖြဲ႕လံုး နဲ႔ တိုင္းျပည္ရဲ႕ နယ္ပယ္ အသီးသီးမွာ အေရးပါ၊ အရာေရာက္ေနသူ အားလံုး ရဲ႕ ဆရာႀကီး ျဖစ္တဲ့ အတြက္ ေနာင္မွာ ဆရာႀကီး အာရွ ဘက္ ခရီးထြက္လာေတာ့ ဗမာျပည္ကို ဝင္လည္ ဖို႔ ႏိုင္ငံေတာ္ အခမ္းအနား နဲ႔ ဖိတ္ခဲ့ဖူးပါတယ္။ ဆရာႀကီးက ခရီးစဥ္ အခက္အခဲေၾကာင့္ အခ်ိန္ေပး လာမလည္ႏိုင္ေတာ့ ရန္ကုန္ေလဆိပ္မွာတင္ ဗမာ တပည့္ အေပါင္းက ဂါရဝ ျပဳရင္း ျပစ္မွားမိတာ အစုစု အတြက္ ရွိခိုး၊ ကန္ေတာ့ ဝန္ခ်ေတာင္းပန္ဖူးပါတယ္။
အလားတူပဲ တတိုင္းျပည္လံုးကို ပါးရိုက္၊ လက္သည္းခြံခြာ၊ ေရေႏြးပူေလာင္းရင္းနဲ႔ စစ္ပညာ သင္ေပးခဲ့တဲ့ ဂ်ပန္နီပြန္ မာစတာႀကီးမ်ားကိုလည္း ေနာက္ပိုင္း စစ္ၿပီးေခတ္မွာ ဗမာ စစ္ဘက္ ဆိုင္ရာ အရာရွိႀကီးမ်ားက တရားဝင္ ဖိတ္ၾကား၊ ဧည့္ခံ ဂါရဝ ျပဳမႈေတြ လုပ္ခဲ့ဖူးပါတယ္။
ဗမာ့ စိတ္ရင္း၊ ဗမာ့ စိတ္ထား၊ ဗမာ့ ဓေလ့ က အဲဒီလို ပါ။ ဒီ သေဘာ ကံသံုးပါး က်ဴးလြန္ခဲ့မႈကို ဝန္ခ် ေတာင္းပန္ျခင္း၊ တဖန္ ေမတၱာတရားအျပည့္ ခႏၱီ ပါရမီ ျဖည့္ ခြင့္လႊတ္ျခင္း ဆိုတာေတြဟာ ဗမာေတြ မွာ အရိုးစြဲလာခဲ့တဲ့ ဓေလ့ေတြ၊ အစဥ္အဆက္ က်င့္သံုးလာခဲ့တဲ့ ရိုးရာ လုပ္ထံုးေတြ ျဖစ္ပါတယ္။
ခု ရွစ္ေလးလံုး ႏွစ္ပတ္လည္ အခမ္းအနား (၆) ရက္ေန႕မွာ စီးပြားေရးပညာရွင္ ဆရာႀကီးဦးျမင့္ ကို စစ္တပ္က ၁၉၈၈ အေရးေတာ္ပံုႀကီး အတြင္း က်ဴးလြန္ခဲ့တဲ့ ရာဇဝတ္မႈ၊ ျပစ္မႈေတြ အတြက္ ဝန္ခံဖို႔၊ ေတာင္းပန္ဖို႔ လို/မလို ဆရာႀကီး အျမင္ကို ေမးတယ္လို႔ ဖတ္ရပါတယ္။ အမွန္ေတာ့ ဆရာႀကီး ကၽြမ္းက်င္ရာ ပညာရပ္ န႔ဲ ေမးခြန္းနဲ႔ မသက္ဆိုင္သလို စစ္တပ္ က်ဴးလြန္ခဲ့မႈေတြဟာ ဆရာႀကီး နဲ႔ လံုးဝ မပတ္သက္ခဲ့တဲ့ အတြက္ ဒီေမးခြန္းကို ေမးသူကလည္း ေမးစရာ မလုိ သလို၊ ေျဖသူကလည္း ေျဖစရာ မလိုဘူးလို႔ ယူဆပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေမးသူ ရွိခဲ့ေတာ့ ဆရာႀကီး က သူ႔ ပုဂၢလိက အျမင္ကို ေျပာခဲ့ပါတယ္။
အေျဖကို ေယဘုယ် နားလည္တာေတာ့ “ေနာက္ျပန္မၾကည့္နဲ႔ေတာ့၊ ေရွ႕ကို အတူတကြ ခ်ီတက္ၾကမယ္” ဆိုတဲ့ သေဘာ လို႔ ယူဆပါတယ္။ တပ္မေတာ္ အရာရွိႀကီးေတြထဲမွာလည္း မ်ိဳးခ်စ္ေတြ၊ တိုင္းျပည္ကို ေကာင္းစားေစခ်င္သူေတြ အမ်ားႀကီး ရွိတယ္လို႔ ဆရာႀကီးက ဆက္ေျပာပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးလုပ္တယ္၊ ဆႏၵျပတယ္၊ ဒါေၾကာင့္ ေသနတ္နဲ႔ အပစ္ခံရ၊ အဖမ္းခံရျဖစ္တယ္။ ဒါဟာ လုပ္ငန္းခြင္ အႏၱရာယ္ (occupational hazard) သေဘာပဲ၊ ဒီလို သေဘာေၾကာင့္ မ်ိးခ်စ္စိတ္ပိုရွိသူလ႔ို မဆိုႏိုင္ဘူး ဆိုတဲ့ သေဘာမ်ိဳးလည္း တပါတည္း ဆက္ဆိုသြားခဲ့တာ ဖတ္ရပါတယ္။
ဒီေျပာဆိုခ်က္ေတြကို ၈ ၾသဂုတ္ မွာ ဆရာႀကီး ရဲ႕ သေဘာထား ထုတ္ျပန္ခ်က္ ဆိုၿပီး ဆရာဦးခင္ေမာင္ညိဳ (ေဘာဂေဗဒ) ဆီကေနတဆင့္ အဂၤလိပ္ လို ဖတ္ခဲ့ရပါတယ္။ ဒီ ထုတ္ျပန္ခ်က္မွာ အထက္မွာ ဆိုခဲ့တဲ့ ၆ ရက္ ေန႔ ပြဲမွာ ေျပာခဲ့တာ အျပင္ ထပ္ဆင့္ သေဘာထား ကို ပိုမို ျပည့္ျပည့္စံုစံု ေရးထားပါတယ္။ ထပ္မံ ျဖည့္စြက္ခ်က္မွာ အဓိက က ေတာ့ ဗီယက္နမ္၊ အေမရိကန္ ဆက္ဆံေရး ကို ဥပမာ ေပး ဆိုသြားတာ ေတြ႕ရပါတယ္။ ေနာက္ေၾကာင္းျပန္ မေတြး၊ အျပစ္ေတြ ဝန္ခံဖို႔ မေျပာ၊ ခြင့္လႊတ္ဖို႔ မဆိုဘဲ ေရွ႕ကို ေလွ်ာက္လွမ္းခဲ့တာေၾကာင့္ အခုဆိုရင္ ဗီယက္နမ္ဟာ အေမရိကန္ နဲ႔ ဆက္ဆံေရး ေကာင္းမြန္သင့္ျမတ္ၿပီး စီးပြားေရး တိုးတက္ ကာ ဟိုးအရင္ကလို ဗမာျပည္ကဆန္ မွာစားေနရတဲ့ တိုင္းျပည္မ်ိဳး မဟုတ္ေတာ့ဘဲ ႏိုင္ငံျခားကို ျပန္လည္ ဆန္တင္ပို႕ေရာင္းခ်ႏိုင္တဲ့ တိုင္းျပည္ ျဖစ္ေနၿပီ လို႔ ဆရာႀကီး ဆိုထားပါတယ္။
ဆရာႀကီး ရဲ႕ “အေရွ႕ကို ေလွ်ာက္ပါလို႔ အေနာက္ကိုေတာ့ မေမွ်ာ္ေတာ့ဘူး” ဆိုတဲ့ သေဘာကို မ်က္ေမွာက္ ေခတ္ အေနအထား၊ အေျခအေနေတြ (under the circumstances) မွာ နားလည္ လက္ခံ ေပးႏိုင္ပါတယ္။
ေဆာင္းပါး တေလွ်ာက္ ဆိုခဲ့တဲ့ ဗမာ့ ဓေလ့၊ ဗမာ့ ယဥ္ေက်းမႈ ထံုးတမ္း ပါ ေတာင္းပန္ျခင္း၊ ခြင့္လႊတ္ျခင္း၊ ဓေလ့ေကာင္းေတြနဲ႔ အရိုးစြဲေနခဲ့တဲ့ က်ေနာ့္အတြက္ ဒီ သေဘာကို စိတ္ထဲ အျပည့္အဝ လက္ခံ၊ ဘဝင္ က်ေအာင္ လုပ္လို႔ မရတာ ရိုးသားစြာ ဝန္ခံလိုတယ္။ ဆရာႀကီးလည္း ဒီလို သေဘာကို ေက်ေက်နပ္နပ္ ရွိလြန္းလို႔ ေျပာေနတယ္လို႔လည္း မထင္မိပါဘူး။ ဆရာႀကီး က Professional ပီပီသသ အလုပ္သေဘာက်က် ဆက္သြားခ်င္၊ တိုင္းျပည္ အဆိုး၊ အေကာင္း ေကာင္းေကာင္း သိေနတဲ့ ပညာရွင္ ပီပီ စီးပြားေရး တိုးတက္မႈ ကို ေဇာက္ခ် ေစခ်င္တဲ့ ဆရာႀကီး ေစတနာ ကို ျမင္ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ သေဘာ တခုလံုး၊ အထူးသျဖင့္ ဝန္ခံျခင္း၊ ေတာင္းပန္ျခင္း ျပဳမႈနဲ႔ စီးပြားေရး ဖံြ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ ကို ဆြဲစပ္ထားျခင္း၊ ဗီယက္နမ္-အေမရိကန္ ျဖစ္စဥ္ နဲ႔ ဥပမာ ျပဳ ဆိုျခင္းတို႔ ကိုေတာ့ ျပန္လည္ ျငင္းခံုလိုပါတယ္။
၁) ဗမာျပည္ ၈၈၈၈ ျဖစ္စဥ္ မွာ ဗီယက္နမ္-အေမရိကန္ လို လူမ်ိဳး၊ ႏိုင္ငံ မတူညီတဲ့ အုပ္စု ႏွစ္ခု ႏွစ္ဘက္ လက္နက္ကိုင္ တိုက္ပြဲ ပဋိပကၡ ျဖစ္ခဲ့တာမ်ိဳး မဟုတ္ပါ။ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ဆႏၵျပေနတဲ့ လက္နက္မဲ့ ျပည္သူ အေပၚ သူ႔ အစိုးရက လက္နက္ကိုင္ စစ္တပ္ ကို အသံုးခ်ၿပီးေတာ့ အၾကမ္းဖက္ ေျဖရွင္း ပစ္ခတ္ သတ္ျဖတ္ ခဲ့မႈ ျဖစ္ပါတယ္။
၂) လမ္းေပၚမွာ ေသနတ္နဲ႔ အပစ္ခံရ၊ မေသသူက အဖမ္းခံရျဖစ္ခဲ့ရတာ ဟာ အလုပ္သေဘာမ်ိဳး လုပ္ခဲ့ၾကတာမ်ိဳးလည္း မဟုတ္ပါ။ ေခတ္တေခတ္ မွာ က်ေရာက္လာတဲ့ ဝန္ကို တႏိုင္ “voluntarily” ဝန္ထမ္းခဲ့ၾကျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလို အလုပ္သေဘာမပါဘဲ ျဖစ္ပ်က္ခဲ့တဲ့ ျဖစ္စဥ္ေတြၿပီးမွ လူတခ်ိဳ႕ဟာ ႏိုင္ငံေရးသမား (သို႔) ေတာ္လွန္ေရးသမား အျဖစ္ အလုပ္သေဘာ ဆန္ဆန္ လို႔ ဆိုခ်င္ရင္ရတဲ့ သေဘာ ျဖစ္လာခဲ့ၾကတာပါ။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကိုယ္တိုင္ အေရးေတာ္ပံု မတိုင္ခင္ က မိခင္ ကို လာျပန္ေစာင့္ ေရွာက္တဲ့ သားႏွစ္ေယာက္ မိခင္ အိမ္ေထာင္သည္ တေယာက္ အျဖစ္သက္သက္ပါပဲ။ အေရးေတာ္ပံု ၿပီးမွ ႏိုင္ငံေရးသမား၊ တက္ၾကြလႈပ္ရွားသူ ျဖစ္သြားခဲ့တာပါ။ ဒီသေဘာပါပဲ။ အစဦးမွာေတာ့ အားလံုးလိုလိုဟာ ကိုယ့္ မ်က္စိေရွ႕မွာ မတရားမႈေတြ ျဖစ္ေနတာကို မခံႏို္င္လို႔ စတင္ အသံေတြ ထြက္ခဲ့တယ္။ ပါဝင္ လႈပ္ရွားခဲ့တယ္။ ေနာက္ အေရးေတာ္ပံုအတြင္းမွာ အျပစ္မဲ့၊ လက္နက္မဲ့သူေတြကို တဖက္သတ္ ပစ္ခတ္ သတ္ျဖတ္ခံေနရတာကို ျမင္ေတာ့ နာၾကည္းလို႔၊ မခံခ်င္လို႔ ဝင္ပါခဲ့ၾကတယ္။ ဒီသေဘာမ်ိဳးကို စစ္သား သူ႔ အလုပ္ျဖစ္တဲ့ စစ္တိုက္ရာမွာ က်ည္ထိတာ မဆန္းဘူး ဆိုၿပီး တသေဘာတည္း တန္းတူထား “occupational hazard” သေဘာ ေကာက္ခ်က္ ဆြဲ ယူဆလို႔ မရပါ။
၃) ဝန္ခံျခင္း၊ ေတာင္းပန္ျခင္း ျပဳမူမႈေၾကာင့္ ေရွ႕အနာဂတ္ ခရီးမွာ ဖံြ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး၊ ႏိုင္ငံေရး အပါအဝင္ အရာအရာ ေႏွာင့္ေႏွး ဖို႔ထက္ အဆင္ေျပ ေခ်ာ့ေမြ႕သြားဖို႔ပဲ ရွိပါတယ္။ အေၾကာင္းက ရင္ၾကားေစ့ ဖို႔ လိုေနတဲ့ ဘက္ႏွစ္ဘက္ ပိုမို နားလည္မႈ တည္ေဆာက္ႏိုင္၊ တေယာက္ အျပစ္၊ တေယာက္ ခြင့္လႊတ္ႏိုင္ရင္းနဲ႔ ပိုမို စိတ္ရွင္းရွင္း၊ အျမင္ရွင္းရွင္း ထား ေရွ႕ဆက္ ႏွလံုးသားခ်င္း နီးကပ္၊ ထိစပ္ ဆက္ဆံ သြားႏိုင္မွာ ျဖစ္လို႔ ျဖစ္ပါတယ္။
၄) ဝန္ခံျခင္း၊ ေတာင္းပန္ျခင္း ျပဳဖို႔ ေတာင္းဆိုေနျခင္းဟာ လက္စားေခ်ေရး၊ အျပစ္ေပးေရး အတြက္ မဟုတ္ပါ။ သင္ပုန္းေခ်ေရး၊ ခြင့္လႊတ္ေရး၊ ေက်ေအးေရး အတြက္ ျဖစ္ပါတယ္။ ခံခဲ့ရတဲ့သူေတြက ခြင့္လႊတ္ေပးပါမယ္၊ ဝန္ခံ ေတာင္းပန္ပါလို႔ သေဘာထားႀကီးႀကီးထား ေတာင္းဆိုေနျခင္းသာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ လက္စားေခ် ဖို႔၊ တရားရံုးတင္ဖို႔၊ အျပစ္ေပးဖို႔ အခြင့္အေရး မရွိ၊ မသာဘူးဆိုတာ၊ လက္ရွိ အေျခအေန၊ အေၾကာင္းေၾကာင္းေၾကာင့္္ မျဖစ္ႏိုင္ဘူးဆိုတာ အားလံုး နားလည္ထားပါတယ္။
၅) အခြင့္သာရင္ေတာင္မွ ဗမာလူမ်ိဳး အမ်ားဟာ ေဆာင္းပါး တေလွ်ာက္ ဆိုခဲ့တဲ့ အတိုင္း အင္မတန္ ခြင့္လႊတ္ႏိုင္စြမ္းႀကီး၊ ေမ့ေပ်ာက္ႏိုင္စြမ္းမ်ား၊ ေမတၱာတရား ထား၊ ခႏၱီစ ရွိသူမ်ား ျဖစ္တဲ့ အတြက္ အျပစ္ေပး၊ လက္စားေခ်မႈမ်ိဳးဆိုတာ ျဖစ္ေပၚႏိုင္မွာ မဟုတ္ပါ။
၆) ဒါေၾကာင့္ က်ဴးလြန္ခဲ့သူမ်ား အေနနဲ႔ အေၾကာင့္အၾက မရွိ၊ စိတ္ရွင္းရွင္းထား၊ လံုျခံဳမႈ အျပည့္နဲ႔ ေနႏိုင္မွာ ျဖစ္တဲ့ အတြက္ အႏွစ္သေဘာအရ လိုအပ္ေနတဲ့၊ ေရွ႕ဆက္ ေလွ်ာက္လွမ္းရမယ့္ တိုင္းျပည္တည္ေဆာက္ေရး လမ္းမွာ အေထာက္အကူ အား ျဖစ္ေစမယ့္ ဝန္ခံျခင္း၊ တရားဝင္ ေတာင္းပန္ျခင္း ကိစၥ ကို မတြန္႔တို သင့္၊ သေဘာထားႀကီးႀကီး ျပန္ထားၿပီး ေဆာင္ရြက္သင့္လွပါတယ္။ ဒီလို က်ဴးလြန္သူ ဘက္က အျပဳသေဘာေဆာင္ လုပ္ေပးႏိုင္ရင္ တပ္မေတာ္ တခုလံုးရဲ႕ ဂုဏ္သိကၡာ လည္း တက္လာမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ နတ္၊ လူ သာဓု ေခၚမယ့္ ကိစၥျဖစ္ပါတယ္။
နိဂံုးခ်ဳပ္ရရင္ Professional မဆန္ဘူး ဆိုဆို၊ စိတ္ခံစားမႈ အသားေပး Emotional ျဖစ္လွတယ္လို႔ပဲ ေျပာေျပာ ေသြးကြက္ေတြနဲ႔ မဝင္းေမာ္ဦးေလး ပံု ႏွစ္စဥ္ ျပန္ျမင္ေနရတိုင္း ဒီလို အျဖစ္ဆုိးမ်ိဳး ေနာင္ တိုင္းျပည္ အနာဂတ္မွာ မျဖစ္ေပၚ ေစဖို႔ တာဝန္ယူမႈ၊ ဝန္ခံမႈ၊ တရားဝင္ ေတာင္းပန္မႈ တခုခုေတာ့ ရွိရမယ္ ဆိုတဲ့ အေတြး အျမဲ ဝင္မိပါတယ္။ ေနာင္တခ်ိန္ ခ်ိန္ မွာေတာ့ ရွစ္ေလးလံုး အေရးေတာ္ပံုႀကီး အတြင္း ျဖစ္ေပၚခဲ့တဲ့ အၾကမ္းဖက္ လူသတ္ခဲ့မႈ ျဖစ္စဥ္ေတြအတြက္ တာဝန္ယူရမယ့္ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ အသစ္၊ အေဟာင္းႀကီးမ်ား နဲ႔ က်ဆံုးခဲ့သူ ျပည္သူေတြရဲ႕ မိသားစု ဝင္ေတြ ဗမာ့ ဓေလ့ ထံုးစံ မြန္ျမတ္လွတဲ့ ေတာင္းပန္ျခင္း၊ ခြင့္လႊတ္ျခင္း အမႈ ျပဳလုပ္ၿပီးေနာက္ တဘက္နဲ႔ တဘက္ ခြင့္လႊတ္၊ နားလည္မႈ အျပည့္နဲ႔ အတူတကြ မွ်ေဝ က်ဆင္းမယ့္ ဝမ္းနည္း၊ ဝမ္းသာ ပီတိ မ်က္ရည္ေတြကို ေဝမွ် ခံစားခြင့္ ရခ်င္ပါေသးတယ္။ အနည္းဆံုးေတာ့ “ဝမ္းနည္းပါတယ္” ဆိုတဲ့ စကားေလးျဖစ္ျဖစ္ ၾကားခ်င္မိပါတယ္။
၀၈ ၊ ၾသဂုတ္ ၊ ၂၀၁၃
(ရွစ္ေလးလံုး လူထု အေရးေတာ္ပံုႀကီး (၂၅) ႏွစ္ျပည့္သည့္ ႏွစ္ပတ္လည္ ေန႔တြင္ ေရးသည္။)
(ရွစ္ေလးလံုး လူထု အေရးေတာ္ပံုႀကီး (၂၅) ႏွစ္ျပည့္သည့္ ႏွစ္ပတ္လည္ ေန႔တြင္ ေရးသည္။)
Comments